مقدمه :

گلدوزی همانند بسیاری از هنرهای دستی دیگر اخیرا دستخوش تحولات بزرگ و احیای مجدد شده است. هنر شماره دوزی ، یک مهارت ساده و در عین حال زیبا و تحسین بر انگیز بوده که فقط با دقت ، سلیقه و علاقه می توان ، کارهای هنری زیبا و قابل تحسینی را خلق نمود.

اکثر پروژه های شماره دوزی روی پارچه های زوج بافت ( evenweave ) اجرا می شوند که امکان می دهند شماره گذاری و فاصله گذاری دقیق بین کوک ها موثر باشد. ساده ترین پارچه شماره دوزی ، پارچه آیدا ( aida) نام دارد که در آن نخ ها به صورت بلوکی بافت شده اند .

پارچه آیدا ، در سال 1907 میلادی توسط شرکت آلمانی ZWEIGART برای هنر شماره دوزی ، طراحی و به بازار عرضه شد. این پارچه دارای یک بافت چهار خانه و سوراخ های مربع شکل کوچک می باشد تا کار شماره دوزی با آن مخصوصا برای مبتدیان راحت باشد.
این ساختار بلوکی ، دوخت کوک های شماره دوزی را ساده تر می کند. پارچه آیدا هم در بین تازه کارها و هم میان حرفه ای ها ، از محبوبیت بالایی برخوردار است ؛ اگرچه در سال های اخیر ، پارچه های نوع کتان ، دوباره از محبوبیت بالایی برخوردار شده اند. کار با این پارچه ها کمی سخت تر است.

خرید لوازم خیاطی

تاریخچه هنر شماره دوزی:

رومی ها ، هنر گلدوزی را ” نقاشی با سوزن ” می نامیدند. البته ابن بابلی ها بودند که نام شماره دوزی را به این هنر دادند. گلدوزی به عنوان یکی از قدیمی ترین هنر های دستی ، بیش از دو هزار سال قدمت دارد.

در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم ، تعداد قابل توجهی مقبره ها و گورستان های باستانی در مصر و در امتداد جاده های تجاری قدیمی کشف گردید.

حفاری های باستان شناسی ، منجر به کشف میزان قابل توجهی از بقایای پارچه های گلدوزی شده گردید که البته متاسفانه ، هنگام تماس با هوای آزاد ، این آثار ارزشمند هنری از هم پاشیده و متلاشی شده اند.

در واقع تعداد بسیار کمی ، آثار هنر گلدوزی شده قدیمی مربوط به زمان قبل از قرن دواردهم میلادی موجود است ؛ اما آثار نقاشی های دیواری ، مجسمه ها و جواهرات کشف شده قدیمی ، حکایت از آن دارند که بشر در اعصار بسیار قدیم ، با هنر گلدوزی آشنا بوده است.

هنر شماره دوزی ، از دوخت نوار های تسمه مانند ایجاد شده از روده گاو ، روی پوست حیوان نشات گرفت و با گذر زمان به یک رشته بسیار زیبا و رنگارنگ تبدیل گردید. اغلب هر فرهنگ و قومی با سبک و سیاق خاص خود ، از شماره دوزی برای تزیین لباس و سایر اقلام خانگی استفاده نموده است. شماره دوزی و سایر اشکال گلدوزی ، به طور وسیع برای دکوراسیون و تزیین جشن های رسمی و لباس های شاهانه و فاخر ، مورد استفاده قرار گرفته است. این کارهای هنری در عین حال ، مبین اندیشه ها ، اعتقادات و دین مردم هر قوم و کشور نیز می باشد. همانطور که ذکر شد هر قوم و کشور ، از سبک و سیاق و رنگ و پارچه خاص خود در هنر شماره دوزی بهره برده است. قبایل چادر نشین هند و پاکستان ، در تولید کیف ها و ساک های بسیار نفیس و رنگارنگ مزین به هنر شماره دوزی ، ید طولانی دارند. این دست ساخته های هنری ، به طرز مبتکرانه ای دارای تعداد زیادی جیب های مخفی هستند. در غرب پاکستان و کشور تایلند ، از شماره دوزی ،  برای تزیین یراق آلات لباس استفاده می شود و به طور سنتی ، با استفاده از نخ هایی به رنگ صورتی و قرمز پر رنگ روی پارچه سیاه ، برای این کار استفاده می شود.

کار چینی ها در هنر شماره دوزی ، همواره قابل تحسین بوده است. اما شواهد بسیار کمی در دست است که اثبات کند که آیا خاستگاه ویژه این هنر ، در چین بوده است یا در ایران. اما به نظر می رسد که ایرانی ها سابقه بیشتری در این هنر داشته باشند.

در واقع احتمالا ایرانی ها ، یونانی ها و مصری ها ، این هنر را از طریق جاده ابریشم به شرق دور منتقل کرده اند. جاده ابریشم بدون شک ، نقش به سزایی در گسترش این هنر به سراسر اروپا داشته است. کم کم این هنر در سراسر جهان ار اسپانیا تا چین ، گسترش یافت.

از زمان قرون وسطی ، گلدوزی بخش مهمی از دکوراسیون در کلیسا ها و خانه های اشراف و نجیب زاده ها بوده است. از قرن دوازدهم تا چهاردهم ، هنر گلدوزی کلیسای انگلیسی ، در سرتاسر اروگا مشهور بود. بسیاری از کارهای گلدوزی ، توسط هنرمندان صنایع دستی به صورت حرفه ای انجام می شد. اما در اوایل قرن شانزدهم ، با معرفی و محبوبیت یافتن نخ گلدوزی ، این هنر وارد عصر تازه ای شد. در این دوران هنر گلدوزی به طور کلی با اقبال زیادی رویرو شد و طرح های گلدوزی روی مبلمان ، روی روتختی ، پرده ، آویز های دیواری و پوشاک ، در بسیاری از خانه های اروپایی مشاهده می شد. این کارهای هنری روی پارچه های کرباس و کتان انجام  می شد.

آلبوم های کار گلدوزی:

آلبوم های اولیه تکنیک های گلدوزی ، در برگیرنده الگو ها و کوک های کار شده روی نوارهای بلندی از پارچه کتان بوده است. این نوار های پارچه ای به صورت رول ، پیچیده شده و در جعبه های وسایل خیاطی نگهداری می شدند. بعدا این آلبوم ها در برگیرنده الفبا و اعداد لاتین بودند که یک الگو آموزشی برای نوجوانان بود. شکل این آلبوم های آموزشی کم کم از حالت طوماری به یک مربع کوچک تر تغییر نمود و در برگیرنده یک الگو حاشیه ای بود که بیشتر جنبه نمایشی و تزیینی داشت. در طی قرون هیجده و نوزده میلادی ، دختران جوان در طی دوران تحصیل ، حداقل باید یک نمونه گلدوزی شده را ایجاد می کردند. این آلبوم ها ، در مدارس کلیسایی و یتیم خانه ها برای آموزش دخترانی که بعدا به عنوان مستخدمه در خانه اشراف به کار گرفته می شدند ، آموزش داده می شد. از نخ هایی به رنگ قرمز برای شماره دوزی استفاده می شد و آلبوم شماره دوزی ، در برگیرنده متون و تصاویر مذهبی و اخلاقی بود. پیام های انجیل و مزامیر یا سرود های مذهبی ، تصویری از آدم و حوا و درخت زندگی ، نمونه هایی پر کاربرد از الگو های موجود در این آلبوم های آموزش شماره دوزی بود.

انقلاب صنعتی :

انقلاب صنعتی در قرن هجدهم ، سبک زندگی بسیاری از مردم را در انگلستان تغییر داد. مردمان از روستاها به شهر ها برای کار در کارخانه نساجی مهاجرت نمودند.

هنر گلدوزی برلین:

در نیمه اول قرن 19 ، در برلین آلمان ، سبک جدیدی از هنر شماره دوزی روی پارچه کرباس ، پدیدار گردید که الگو های چاپی آن توسط زنان عصر ویکتوریا ، برای کارهای شماره دوزی مورد استفاده قرار می گرفت.

لوازم مورد استفاده در هنر شماره دوزی:

امروزه انواع پارچه برای این هنر مورد استفاده قرار می گیرند که مشهور ترین آنها پارچه کتان در تعداد کانت های متفاوت از جمله 9 ، 11 ، 14 ، 24 و 28 می باشد.

برای سهولت در امر شماره دوزی از وسیله ای در اشکال مختلف به نام کارگاه استفاده می شود. این کارگاه ها در جنس های چوبی ، ژله ای و پلاستیکی و در سایز های مختلف موجود می باشد.

نخ های مورد استفاده در این هنر ، نخ عمامه ای شکل و نخ کوبلن می باشد.

سوزن مورد استفاده در این هنر ، سوزنی به ارتفاع 5 سانتی متر با چشم سوزن درشت و نوک گرد می باشد.

این مقاله توسط کارشناسان تولید متحوا سایت خرازی گلها تهیه و تنظیم شده است ، در صورتی که شما همراهان عزیز قصد خرید لوازم شماره دوزی را از فروشگاه خرازی گلها داشته باشید ، می توانید با مناسب ترین قیمت و بالا ترین کیفیت خرید خود را انجام داده و سفارش خود را درب منزل تحویل بگیرید